یکی از موارد حائز اهمیت در نگارش مقاله شناخت دقیق محدودیتهای پژوهش (Research Limitations) است. در این مقاله به ابعاد این محدودیت‌ها می پردازیم. با وب سایت ترجمه مقاله نیتیو پیپر همراه باشید.
محدودیتهای پژوهش (Research Limitations) چیست؟
تمام مطالعات و پژوهش‌ها دارای محدودیت هستند. «محدودیتهای پژوهش» به علت موانعی به وجود می‌آیند که در طراحی پژوهش و روش‌شناسی وجود دارد و یافته‌های مقاله را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حال، پژوهشگران ممکن است مایل نباشند محدودیتهای مطالعه را مورد بحث قرار دهند زیرا احساس می‌کنند نوشتن دربارۀ محدودیت‌ها ممکن است ارزش کار پژوهشی را از دید خواننده و داور بکاهد.
هرچند اشاره‌کردن به محدودیت‌ها ممکن است ارزش مقاله را تحت تاثیر قرار دهد، (شاید به‌همین سبب) باید در مقالۀ پژوهشی خودمان به تمام محدودیتهای مطالعه اذعان کنیم تا اولاً به خواننده‌ها (ویراستاران، سایر پژوهشگران، یا عموم مردم) نشان دهیم از این محدودیت‌ها آگاهیم و ثانیاً توضیح دهیم این محدودیت‌ها چه تاثیری بر نتیجه‌گیری‌های پژوهش ما داشته‌اند.
در این مقاله، راهنمایی‌هایی را دربارۀ نگارش محدودیتهای پژوهش ارائه می‌کنیم، از محدودیت‌هایی که به‌طور مکرر در مقالات دیده می‌شوند چند مثال ارائه می‌کنیم، و راهکارهایی را برای ارائۀ این اطلاعات پیشنهاد می‌دهیم.
چرا باید در مقالۀ پژوهشی خودم محدودیتهای پژوهش را بگنجانم؟
با اینکه محدودیتهای پژوهش به ضعف‌های احتمالی مطالعه مربوط می‌شود، نوشتن دربارۀ آن‌ها در پایان مقاله مطالعه را قوی‌تر می‌کند، زیرا پیش از آنکه داورها و پژوهشگران مشکلات تحقیق را پیدا کنند خودمان آن‌ها را شناسایی کرده‌ایم. علاوه بر این، اشاره‌کردن به محدودیتهای پژوهش نشان می‌دهد تاثیر ضعف‌های پژوهش را کاملاً مدنظر قرار داده‌اید و درک‌تان از موضوع پژوهش عمیق است. از آنجا که همۀ مطالعات دارای محدودیت هستند، صادق بودن و اشاره کردن به جزئیات محدودیت‌ها و نادیده‌نگرفتن آن‌ها سبب می‌شود پژوهشگران و داوران به‌طور مثبت تحت تاثیر قرار گیرند.
چند نوع محدودیت پژوهش وجود دارد؟
دلایل زیادی برای بروز محدودیتهای پژوهش وجود دارد. اما این محدودیت‌ها را می‌توانیم در دو دسته تقسیم‌بندی کنیم: محدودیت‌هایی که نتیجۀ روش‌شناسی هستند و محدودیت‌هایی که نتیجۀ مشکلات مرتبط با پژوهشگران هستند.
۱- محدودیتهای روش‌شناختی (methodological limitations) معمول
برای رسیدگی به محدودیتهای ناشی از مشکلات روش‌شناختی ابتدا باید آن‌ها را به‌طور مستقیم و صریح شناسایی کنید سپس راهکارهایی را برای رفع آن‌ها در تحقیقات آتی پیشنهاد دهید. در ادامه، به برخی از مسائل و مشکلات مهم مربوط به روش‌شناشی پرداخته می‌شود که می‌توانند نتیجه‌گیری پژوهشگران را تحت تاثیر قرار دهند:
نمونه‌ها و چگونگی انتخاب آن‌ها
خطا در نمونه‌برداری زمانی رخ می‌دهد که از روش نمونه‌برداری تصادفی برای انتخاب نمونه استفاده می‌کنیم اما نمونۀ انتخاب‌شده منعکس‌کنندۀ جامعۀ آماری مورد نظر نیست. این مسئله منجر به محدودیتی در مطالعه می‌شود که به «سوگیری نمونه» (sample bias) یا «سوگیری انتخاب» معروف است. برای مثال، اگر برای دستیابی به نتایج پژوهش از پیمایش (survey) استفاده کرده‌اید، از نمونه‌ها (شرکت‌کننده‌ها) درخواست شده است که به سوالات پیمایش پاسخ دهند. با این حال، ممکن است به شرکت‌کنندگان مناسب یا محدودۀ جغرافیایی شرکت‌کنندگان دسترسی نداشته باشید. در این حالت، افرادی که به سوالات پیمایش پاسخ داده‌اند ممکن است نمونه‌های تصادفی واقعی نباشند.
اندازۀ نمونۀ ناکافی برای اندازه‌گیری‌های آماری
برای ارائۀ نتایج پژوهشی معتبر، هنگام اجرای مطالعه باید اندازۀ نمونه به قدر کافی بزرگ باشد تا بتوانیم به نتایج پژوهشی معتبر دست یابیم. هر چه نمونه بزرگتر باشد، نتایج دقیق‌تر می‌شوند. اگر اندازۀ نمونه کوچک باشد، پیدا کردن رابطۀ معنادار بین داده‌ها مشکل می‌شود.
به‌طور معمول، آزمون‌های آماری به اندازۀ نمونۀ بزرگ نیاز دارند تا اطمینان حاصل شود نمونۀ موجود نمایندۀ جامعۀ آماری است و بتوان نتایج آماری را به کل آن جامعه تعمیم داد. باید بتوانید با استفاده از ابزارهای محاسبات علمی اندازۀ نمونۀ مناسب را تخمین بزنید.
کمبود مطالعات پژوهشی در ارتباط با موضوع مقاله
مبنای بخش پیشینۀ پژوهش ارجاع‌دهی و استناددهی به کار سایر پژوهشگران است. مبنای نظری سوال پژوهش (research question) براساس مطالعات سایر پژوهشگران شکل می‌گیرد. با این حال، موضوع پژوهشی‌تان ممکن است بسیار گسترده باشد به‌طوری‌که در آن زمینه با محدودیت مطالعات پژوهشی مواجه باشید.
اگر در ارتباط با موضوعی خاص هیچ پژوهشی انجام نشده باشد یا پژوهش بسیار کمی انجام شده باشد، باید گونه‌شناسی پژوهشی جدیدی را به وجود آورید. در این حالت، در بخش محدودیتهای پژوهش، می‌توانید کمبودهای پژوهشی در مطالعات پیشین را شناسایی و لزومِ تحولات بیشتر در آن حوزۀ مطالعاتی خاص را بیان کنید. (بیشتر بخوانیم: نکات مهم در نگارش پیشینه تحقیق یا مرور متون در مقاله و پایان نامه)
روش‌ها/ابزارها/تکنیک‌های استفاده‌شده برای جمع‌آوری داده‌ها
پس از تحلیل یافته‌های پژوهش (در بخش Discussion)، ممکن است متوجه شوید که شیوۀ جمع‌آوری داده‌ها یا شیوه‌ی اندازه‌گیری متغیرها سبب شده است توانایی‌تان برای تحلیل کامل نتایج محدود شود. برای مثال، فکر می‌کنید که می‌بایست سوالات پیمایش (survey questions) را با چشم‌انداز بهتری مطرح می‌کردید یا نتوانسته‌اید پرسش مهمی را در پیمایش بگنجانید. در این حالت، با مطرح کردن لزوم اصلاح روش‌های خاص برای جمع‌آوری داده توسط سایر پژوهشگران به محدودیتی که در پژوهش‌تان وجود دارد اشاره می‌کنید.
در مثال زیر، بخش Limitations مشکلاتی را مطرح می‌کند که در نتیجۀ روش‌شناسی مطالعه به وجود آمده است.
۲- محدودیتهای معمول پژوهشی
باید به محدودیتهای مرتبط با پژوهشگر یا پژوهشگران (چه نتیجۀ خطای مستقیم فردی باشد یا خیر) توجه شود و راهکارهایی برای کاهش محدودیت‌ها ارائه شود. این‌ها راهکارهایی هستند که هم می‌توانستند پژوهش خودتان را بهبود دهند و هم می‌توانند در مطالعات آینده‌تان استفاده شوند.
دسترسی محدود به داده
اگر در پژوهش‌تان از افراد یا سازمان‌های خاص نظرسنجی می‌کنید، ممکن است دسترسی‌تان به پاسخ‌دهنده‌ها محدود باشد. دسترسی محدود مجبورتان می‌کند طراحی یا ساختار پژوهش را تغییر دهید. در این حالت، علت دسترسی محدود را شرح دهید و مطمئن باشید یافته‌های‌تان هنوز هم علی‌رغم این محدودیت‌ها از پایایی (reliability) و روایی (validity) برخوردارند.
محدودیت زمانی
همانند دانش‌آموزانی که برای ارائۀ تکالیف کلاسی محدودیت زمانی دارند، پژوهشگران آکادمیک نیز باید مقالات پژوهشی خودشان را پیش از مهلت تعیین‌شده (deadline) برای ژورنال سابمیت کند. بنابراین، زمان محدود سبب می‌شود برای مطالعۀ مسئلۀ پژوهش و اندازه‌گیری تغییرات در طول زمان فرصت کافی نداشته باشید. مطمئن شوید مسئلۀ پژوهشی را که انتخاب می‌کنید پیش از مهلت تعیین‌شده تکمیل می‌شود. اگر محدودیت زمان بر مطالعه تاثیر منفی گذاشته است، در بخش Limitations به تاثیر محدودیت زمانی و نیاز به مطالعات آتی برای پاسخ‌دهی به سوال پژوهش اشاره کنید، برای مثال استفاده از مطالعات طولی (longitudinal study).
تعارض ناشی از سوگیری فرهنگی و سایر مسائل فردی
پژوهشگران، به سبب پیش‌زمینۀ فرهنگی و چشم‌اندازی که نسبت به پدیده‌ای خاص دارند، ممکن است نظرات جانبدارانه‌ای داشته باشند و این موضوع ممکن است بر مشروعیت مطالعه تاثیر گذارد. همینطور، پژوهشگران ممکن است نسبت به نتایج یا داده‌هایی که از فرضیات‌شان حمایت می‌کند سوگیری داشته باشند. برای اجتناب از این موضوع، نویسنده یا نویسنده‌های مطالعه باید بررسی کنند آیا روشی که مسئله پژوهش مطرح شده و فرایند جمع‌آوری داده‌ها درست بوده است یا خیر.
چگونه بحث دربارۀ محدودیت‌ها (Discussion of Limitations) را نظم‌دهی کنیم؟
هنگام بحث دربارۀ محدویت‌های مطالعه، باید به خوبی شرح دهید این محدودیت‌ها چگونه بر یافته‌های پژوهش تاثیر گذاشته‌اند. ممکن است پژوهش محدودیتهای متعدد داشته باشد اما باید آن‌هایی را توضیح دهید که به‌طور مستقیم به مسئلۀ پژوهش مربوط و بر آن تاثیر داشته است.
پیشنهاد می‌دهیم بخش محدودیت‌ها را به سه مرحله تقسیم کنید:
(۱) محدودیت‌ها را شناسایی کنید؛
(۲) چگونگی تاثیرگذاری این محدودیت‌ها بر مطالعه را توضیح دهید؛
(۳) مسیری را برای مطالعات آتی و جایگزین‌های فعلی پیشنهاد دهید.
با دنبال‌کردن این پیوستار، بدون اینکه کیفیت و صداقت پژوهش‌تان خدشه‌دار شود، به‌روشنی ضعف‌های مطالعه را نشان می‌دهید.
مرحلۀ ۱٫ شناسایی محدودیت
این بخش باید ۱۰ تا ۲۰ درصد از بحث دربارۀ محدودیت‌ها را تشکیل دهد.
در اولین گام، باید محدودیت خاصی را شناسایی کنید که بر مطالعه تاثیر گذاشته است. پژوهش‌ها محدودیتهای احتمالی بسیاری دارند اما نیازی نیست تمام آن‌ها را شرح دهید. یک نقد ۲۰۰ تا ۵۰۰ کلمه‌ای برای این بخش مناسب است. در ابتدا، محدودیتهای پژوهش را شناسایی و اهمیت آن‌ها را ارزیابی کنید.
مرحلۀ ۲٫ توضیح دربارۀ محدودیت‌ها با ذکر جزئیات
این بخش باید ۶۰ تا ۷۰درصد از بحث دربارۀ محدودیت‌ها را تشکیل دهد.
پس از شناسایی محدودیتهای پژوهش، باید ماهیت آن‌ها را توضیح داد و اینکه چگونه بر مطالعه تاثیر گذاشته‌اند. برای مثال، هنگام پژوهش کمی، کمبود نمونه‌های تصادفی مسئلۀ مهمی است که باید به آن اشاره کنید. از طرف دیگر، ناتوانی در تعمیم یافته‌های پژوهش دیگر مسئله‌ای است که باید در پژوهش‌های کمی به آن اشاره شود.
شرح دهید که این محدودیت‌ها چه تاثیری در نتایج و پیامدهای پژوهش داشته‌اند و مخاطب را دربارۀ انتخاب‌هایی که از میان این روش‌های محدودکننده داشته‌اید توجیه کنید. همچنین، مطمئن شوید که این محدودیت‌ها کیفیت تز یا مقالۀ شما را پایین نیاورده باشند.
مرحلۀ ۳٫ مسیری را برای مطالعات آتی و جایگزین‌های فعلی پیشنهاد دهید محدودیت‌ها
این بخش باید ۱۰ تا ۲۰درصد از بحث دربارۀ محدودیت‌ها را تشکیل دهد.
پس از آنکه محدودیت‌ها را شرح دادید، باید روش‌هایی را برای برطرف‌کردن این محدودیت‌ها در مطالعات آتی تبیین کنید. یکی از روش‌ها ارائه‌کردن رویکردهای جایگزین برای اجتناب از مشکلات یا پر کردن شکاف‌های پژوهشی است. دربارۀ مزایا و معایب این جایگزین‌ها بحث کنید و به روشنی توضیح دهید چرا پژوهشگران باید از این رویکردها استفاده کنند. مطمئن شوید که در جریان رویکردهای استفاده‌شده توسط مطالعات پیشین و تاثیر آن بر یافته‌های‌شان هستید. به مقالات مروری و نهادهای پژوهشی استناددهی کنید که این رویکردها را پیشنهاد داده‌اند. این کار سبب می‌شود تا از رویکردهایی که در مطالعه‌تان استفاده کرده‌اید پشتیبانی شود و توضیح می‌دهید که چرا انتخاب این رویکردها منجر به محدودیت در پژوهش‌تان شده است. این فرایند رویکرد شما را توجیه و از تصمیم شما برای انتخاب این رویکرد دفاع می‌کند و بر امکان‌پذیری سایر رویکردها مهر تایید می‌زند.
برای دریافت خدمات مربوط به ترجمه تخصصی مقاله، نگارش کارولتر، فورمت‌بندی مقاله، ادیت تخصصی و ویراستاری مقاله کافی است از طریق شماره‌های تماس ما با همکارانمان در ارتباط باشید.
ثبت ديدگاه