برنامههایی مانند گوگلترنسلیت به ما امکان میدهند اسنادمان را بهسرعت به هزاران زبان ترجمه کنیم. علاوه بر این، ترجمهها در حال نزدیکشدن به ترجمۀ انسانیاند و از نویسهگردانی صرف فاصله گرفتهاند. سوالی که به ذهن میرسد این است که آیا در دنیای ترجمه به یکتایی فناوری دست پیدا خواهیم کرد؟ آیا ماشین قادر خواهد بود اسناد را به شکلی ترجمه کند که از لحاظ فرهنگی و لغوی صحیح باشند؟ آیا ترجمه ماشینی به لطف پیشرفت هوش مصنوعی مترجمین انسانی را بیکار خواهد کرد؟ پاسخ به این سوالات را در مطلب زیر که با عنوان پیشرفت هوش مصنوعی چه آینده ای برای صنعت ترجمه ماشینی رقم خواهد زد؟ میباشد بررسی خواهیم نمود. با سایت ترجمه تخصصی نیتیو پیپر همراه باشید.
پیشرفت هوش مصنوعی چه آینده ای برای صنعت ترجمه ماشینی رقم خواهد زد؟
مقدمهای بر یکتایی فناوری
عبارت «یکتایی فناوری» یا Technological Singularity حالتی را فرض میکند که در آن هوش مصنوعی تا اندازهای پیشرفت کرده که میتواند خطاهایش را به طور خودکار شناسایی و آنها را اصلاح کند و در نهایت خودش را آموزش دهد. در این مفهموم، یکتایی به ان معنی است که قابلیت هوش مصنوعی با هوش انسان مساوی و یا بالاتر میگردد.
با توجه به رشد نمایی کامپیوترها و افزایش سرعت آنها، هوش مصنوعی به حدی پیچیده میشود که انسان دیگر قادر نیست آن را کنترل کند.
دستاوردی به نام یکتایی فناوری زمانی اتفاق میافتد که هوش مصنوعی و ظرفیت آن فراتر از تصورات ذهنی انسان پیشرفت کند.
بیشتر بخوانید: مخاطرات ترجمه ماشینی در ترجمه متون نوشتاری و شفاهی
با شنیدن یکتایی فناوری آیندهپژوهی بهنام ری کورزویل به ذهن تداعی میشود، که این اصطلاح را از ریاضیدان مشهور و نویسندۀ علمیتخیلی ورنر وینگ آموخت. بنا بر نظر کورزویل، هوش مصنوعی تا سال ۲۰۴۵ شاهد پیشرفت تمامعیاری در زمینۀ یکتایی خواهد بود.
حتی در آن زمان هم این سوال باقی خواهد ماند: آیا کامپیوترهای ابرهوشمند میتوانند کانتکست و ریزهکاریها را تشخیص دهند، استعارهها را متوجه شوند، یا عبارات مصطلح را درک کنند. آیا میتوانند بافتار فرهنگی را در نظام زبان بگنجانند، یا عاطفه و موارد مشابه همچنان یک عنصر انسانی باقی خواهند ماند؟
چرا باید معمای ترجمۀ ماشینی را مدنظر قرار دهیم؟
ترجمۀ ماشینی، یا ترجمه به کمک کامپیوتر، دیگر صرفاً جایگذاری کلمات نیست. امروزه، این برنامهها تبدیل به سامانههای پیچیدهای شدهاند؛ آنها متغیرهایی را از کتابخانههای زبانی مختلف به خدمت میگیرند تا کانتکست را استنتاج کنند و معنای مناسب را حدس بزنند. به گفتۀ دکتر فیل بلانسون، دانشمند علوم کامپیوتر و پژوهشگر دانشگاه آکسفورد، «اساساً ما برای ترجمه از احتمالات استفاده میکنیم تا بهترین راه حل را بیابیم. کامپیوتر زبان را نمیفهمد یا گرامر نمیداند، اما میتواند از اصول آماری استفاده کند تا مطمئن شود، «dog the» با «the dog» تفاوت دارد.»
با دقیقتر شدن ترجمههای ماشینی، آیا میتوانیم آنها را جایگزین توانایی مترجمان نیتیو کنیم؟ در این زمینه، حتی کورزویل هم مردد است. در مصاحبهای با هافینگتون پست، او اشاره کرد که تا سال ۲۰۲۹ ترجمۀ ماشینی میتواند بیشتر اطلاعات را به خوبی انسان ترجمه کند؛ با این حال، حتی بهترین مترجمان هم نمیتوانند ادبیات را به خوبی ترجمه کنند. برخی چیزها را نمیتوان به زبانی دیگر بیان کرد.»
ترجمۀ ماشینی در حال دقیقتر شدن است، اما، در حال حاضر، نویسنده یا ارائهدهندۀ سند باید از خودش بپرسد «ترجمۀ این سند تا چه اندازهای باید دقیق باشد؟» اگر ترجمهای عمومی مدنظر است، میتوان با ترجمۀ ماشینی در وقت و پول صرفهجویی کرد. با این حال، اگر خطا در محاسبات، استنتاجها، و عناصر بافتاری مهم است (مانند اسناد، قراردادها و متنهای سطحبالای آکادمیک و حرفهای)، با ترجمۀ ماشینی در وقت و پول صرفهجویی نمیشود چرا که تنها یک اشتباه یا بدفهمی میتواند به قیمت از دست رفتن زمان، پول و تلاش قابلتوجهی شود.
وضعیت کنونی ترجمۀ ماشینی
با یکتایی فناوری، ترجمۀ ماشینی ظرف ۳۰ سال آینده بهشدت پیشرفت خواهد کرد و متنهای ترجمهشده به ترجمههای باکیفیت انسانی نزدیکتر خواهند شد. حقیقت این است که نمیتوانیم پیشرفتهای محاسباتی را که تا سال ۲۰۴۵ رخ میدهند درک کنیم. با وجود این، عناصری در ترجمه وجود دارند که کامپیوترها نمیتوانند آنها را انجام دهند.
با اینکه ترجمۀ ماشینی روش موثری برای ترجمۀ بیشتر اسناد است، اگر دقت و صحت مدنظر باشد، هنوز هم سالها باید بگذرد تا جایگزین مترجمان انسانی شود. متن ترجمهشده توسط ماشینها منسجم است، اما آنها متنی را که ترجمه میکنند نمیفهمند و نمیتوانند با دقت، خودشان را تصحیح یا ویرایش کنند. زمانی که کاری نیازمند دانستن بافتار، فرهنگ، ادبیات و غیره است، از ترجمۀ ماشینی اجتناب کنید یا دستکم خروجی آن را به مترجم انسانی بسپارید که دارای شم زبانی گویشوران زبان مبدا است تا متن را از لحاظ کیفی کنترل کند.
از این گذشته، ماشینها در خصوص زمینۀ تخصصی متن فاقد دانش هستند؛ بنابراین، ابهامات مرتبط با متن را درک نمیکنند و نمیتوانند پژوهشها و ایدههای جدید را ترجمه کنند چرا که مدل ترجمۀ آنها براساس جمعآوری اطلاعات مشترک موجود است.
برای دادهها و پژوهشهای جدید، هیچ ماشینی را نمیتوان جایگزین شخصی کرد که دارای سلاست فرهنگی و زبانشناختی در سطح نیتیو است. در این حیطه ممکن است یکتایی فناوری قدمهای عظیمی بردارد، اما در حال حاضر در آن حد نیست.
یکتایی فناوری بدون اغراق تاثیر زیادی بر خدمات ترجمه خواهد داشت. با این حال، در حال حاضر عاقلانه نیست متنی را که باید فاقد خطا باشد، مخصوصاً زمانی که تفسیر بافتار یا اطلاعات جدید در میان است، به موسسات بسپاریم که از این فناوریها استفاده میکنند.
جمع بندی
در اینجا به تشریحی مطلبی با عنوان پیشرفت هوش مصنوعی چه آینده ای برای صنعت ترجمه ماشینی رقم خواهد زد؟ پرداختیم. آنچنان که از نشانهها و ظواهر امر برمیآید دیری نمیکشد که صنعت ترجمه در تمامی حیطههای آن از دست مترجمین انسانی خارج و به دست نرمافزارهای دقیق، باهوش، ظریف و پویا خواهد افتاد. هش مصنوعی در حال دگرگون کردن همه حوزههای بشری است و حوزه ترجمه نیز از این تحولات شگرف مصون نخواهد ماند. حال باید منتظر ماند و دید آیا صنعت ترجمه ماشینی گوی سبقت را از مترجمین انسانی خواهند ربود یا خیر؟
بیشتر بخوانید: آیا ترجمه ماشینی جایگزین ترجمه انسانی میشود؟
خدمات ترجمه نیتیو و تخصصی متون دانشگاهی در نیتیو پیپر
نیتیو پیپر ارایه دهنده خدمات ترجمه برای دانشجویان و پژوهشگران است. در آغاز این موسسه بر آن شد تا با ترجمه نیتیو و تخصصی مقالات پژوهشگران ایرانی، زمینه را برای چاپ مقالات آنها در مجلات با ضریب تاثیر بالا و باکیفیت آماده کند. هم اکنون، موسسه نیتیو پیپر توانسته است گروهی بسیار قوی از مترجمان را در اختیار گیرد که با ایجاد سلسه مراتب نظارتی و کنترل کیفیت، بهترین خدمات ترجمه را در حیطههای مختلف به متقاضیان ارایه دهد. همچنین، نیتیو پیپر در سالهای اخیر با همکاری یک دارالترجمه رسمی، به ترجمه اسناد هویتی و مدارک تحصیلی نیز میپردازد که مورد تایید قوه قضاییه میباشند.
در صورت نیاز به دریافت ترجمه تخصصی متن یا ترجمه کتاب، ترجمه اسناد تحصیلی و مدارک دانشگاهی میتوانید از طریق صفحه تماس با ما، با همکارانمان در ارتباط باشید. درخواست خود را برای ترجمه به ما ارسال نمایید تا همکاران ما در کوتاهترین زمان ممکن به بررسی و پاسخگویی درخواست شما اقدام نمایند.
ثبت ديدگاه